“Ironisch genoeg heeft het tijdperk van de vrije markt geleid tot de succesvolste afscheidingsstrijd die ooit in India gevoerd is – de afscheiding van de middenklasse en bovenlaag van de bevolking naar een eigen land, ergens hoog in de stratosfeer, waar ze opgaan in de elite van de rest van de wereld. Dit koninkrijk in de lucht is een universum op zich en is hermetisch afgesloten van de rest van India. Het heeft zijn eigen kranten, films, televisieprogramma’s, moraliteiten, transportsystemen, winkelcentra en intellectuelen. …

Maar er is één probleem: lebensraum. Een koninkrijk heeft lebensraum nodig. Waar vindt dit koninkrijk in de lucht zijn lebensraum? De burgers kijken naar beneden, naar het oude land. Ze zien adivasi’s wonen op de bauxietbergen van Orissa, op het ijzererts in Jharkand en Chhattisgarh. Ze zien in Nandigram mensen (moslims en dalits) wonen op toplocaties waar eigenlijk chemische fabrieken zouden moeten staan. … Ze denken: dat is ons bauxiet, ons ijzererts, ons uranium. Wat doen die mensen op ons land? Wat doet ons water in hun rivieren? Wat doet ons hout aan hun bomen?

… Wanneer de burgers van het koninkrijk in de lucht hun blik over het land laten gaan, zien ze overbodige mensen die op kostbare bronnen wonen. De nazi’s hadden een benaming voor ze: überzählige Esser, overtollige eters. …

Historisch gezien  is efficiëntste vorm van genocide: mensen uit hun huis halen, ze bijeendrijven en water en voedsel ontzeggen … Mogelijk op China na heeft India nu de grootste populatie ontheemden ter wereld. Alleen al door de aanleg van dammen zijn  meer dan dertig miljoen mensen verdreven. …

Het kunstmatige universum … vertelt ons dat de rijken geen keuze hebben (er is geen alternatief) maar de armen wel. Die kunnen ervoor kiezen om rijk te worden. Doen ze dat niet, dan verkiezen ze pessimisme boven optimisme, aarzeling boven zelfvertrouwen, gebrek boven hoop. Met andere woorden: ze kiezen ervoor om arm te zijn. Het is hun eigen schuld. Ze zijn zwak. (En we weten hoe zoekers naar lebensraum over zwakken denken.) Ze zijn ‘de spoken uit het verleden die mensen gevangenhouden’. Ze zijn nu al spoken. …

Misschien vragen deze miljoenen mensen ‘spoken uit het verleden’ zich af welk advies Gandhi zou gegeven hebben … Misschien vragen ze zich af of ze in hongerstaking kunnen gaan, hoewel ze al bijna omkomen van de honger. Of ze buitenlandse goederen kunnen boycotten, hoewel ze geen geld hebben om die goederen te kopen. Of ze kunnen weigeren om belasting te betalen, hoewel ze geen inkomsten hebben.

Mensen die de wapens hebben opgenomen weten heel goed wat de gevolgen van een dergelijke beslissing zijn. … Honderdduizenden hebben het vertrouwen in de instituten van de Indiase democratie opgezegd. Grote delen van het land hebben zich onttrokken aan het gezag van de regering. (Bij de laatste telling naar verluidt vijfentwintig procent.) De strijd stinkt naar dood en verderf. … Mensen geloven dat wanneer er gedreigd wordt met vernietiging, ze recht hebben om terug te vechten. Met alle mogelijke middelen. …”

aus: Arundhati Roy: redevoering, gehouden op 18 januari 2008 in Istanboel, een jaar na de moord op Hrant Dink, redacteur van de Turks-Armeense krant Argos. Veröffentlicht in Outlook (India), 4.2.8. Hier in: dies.: Luisteren naar Sprinkhanen, aantekeningen over democratie. Amsterdam: De bezige bij, 2010, S.183-191

Abb.: Amol K Patil, Sweep Walking, 2015, installation detail. Collection Stedelijk Museum Amsterdam, im Internet.

07/21