“Links [is] pragmatischer … geworden. Het maakbaarheidsfetisjisme, het ‘blauwdrukdenken’ uit bijvoorbeeld de jaren zeventig, heeft terecht plaatsgemaakt voor een bescheidener opvatting van maatschappelijke verandering: de samenleving laat zich bijsturen door politieke beslissingen, maar niet kneden of vormen. …

Links en rechts lijken [wel] tegengestelde ontwikkelingen door te maken. Terwijl links een grotere nadruk legt op ‘verantwoordelijke politiek’, zingt rechts zich los uit ‘de smalle marges’. Het rechte maakbaarheidsgeloof neemt zo nu en dan zelfs de vorm aan van grootheidswaanzin, als plannen worden ontvouwd om de wereldwijde migratiestromen in te dammen door de grenzen te sluiten of de criminaliteit de wereld uit te helpen door zo hard mogelijk te straffen …

Het nieuwe maakbaarheidsgeloof van de conservatieve liberalen richt zich vooral op het corrigeren van levensstijlen, culturele gebruiken en privéwaarden, terwijl de sociaaleconomische ongelijkheid in stand wordt gelaten.

De politieke keuze om de ‘uitingsvrijheden‘ te beperken, lijkt gebaseerd op de gedachte dat ongewenste maatschappelijke ontwikkelingen de optelsom zijn van verkeerde privégedragingen …”

aus: Femke Halsema: Vrijzinnig links. in: De Helling 2004, Heft 2. Hier in: dies.: Zoeken naar vrijheid. Amsterdam: Bert Bakker 2011, S.60-68.

Abb.: Naum Gabo: Constructed Head No.2, 1916 version, Tate, im Internet.

07/14