Beschaving 2
“Op de top van de Olympiaberg staand heb ik mijn eigen definitie van ‘beschaving‘ geformuleerd als:
‘Het vermogen van een cultuur om iets lelijks of slechts in iets esthetisch te veranderen. De beschaving is het vermogen tot transformatie en tot de ontwapening van de eigen geschiedenis.’
Na de oorlog hadden de Duitsers jaren- en decennialang op de ruinen van hun stad kunnen huilen en diegenen kunnen vervloeken die hen hadden gebombardeerd. Maar in plaats daarvan zagen ze in dat ze hun ongeluk voor het grootste deel aan zichzelf te wijten hadden en dat ze met jammeren niets zouden bereiken. Zij begonnen met hun vroegere vijanden samen te werken om het eigen land weer op te bouwen. De herinnering aan de gebeurtenissen uit de oorlog dient er niet toe om ressentimenten tegen de vroegere vijanden op te poken, maar om tot vrede te manen.
Een paar jaar geleden riep de Egyptische schrijver Hamdy Abu-Golayyel de islamitische wereld op om naar het voorbeeld van Duitsland een Japan voor het Westen te capituleren en een nieuwe start te maken. Hij meende dat de cultuur van trots en verzet tijdens en na het kolonialisme de moslims niets dan energieverlies en achterstand had opgeleverd. …
Maar ook al klopt de vergelijking met Duitsland en Japan in de kern van de zaak niet, we zouden toch ook eens naar Taiwan kunnen kijken. Tijdens de Japanse invasie werd het land verwoest, werden duizenden vrouwen verkracht en talloze mensen gedood. Slechts de staatsuniversiteit van Taiwan, die de Japanners zelf in 1928 hadden gebouwd, bleef staan toen de Japanners het land verlieten. Uit verbittering en uit trots hadden de Taiwanezen deze universiteit kunnen opblazen of sluiten om niet aan de gruweldaden van de Japanners herinnerd te hoeven worden. Toch besloten ze de universiteit niet alleen te behouden, maar zelfs te ontwikkelen. …
Voor veel moslimintellectuelen … dient het argument dat de islamitische wereld door het Europese kolonialisme in haar eigen ontwikkeling geremd en teruggeworpen is als het belangrijkste excuus voor haar achterlijkheid. … De Olympiaberg en de universiteit van Taiwan … – het lukt de islamitische wereld gewoonweg niet een soortgelijk proces op gang te brengen, omdat men zich blijkbaar prettig voelt in de puinhopen van de eigen geschiedenis.”
aus: Hamed Abdel-Samad: De ondergang van de islamitische wereld. Een prognose. Amsterdam/Antwerpen; Contact 2011 (dt. Orig.-Ausg. 2010), S.30-32.
Abb.: Waldi, Olympiamaskottchen, München’72, im Internet.
01/23